Curriculum Vitae

Janusz Paweł Tryzno

był artystą typografem, grafikiem , fotografem, wydawcą i fundatorem Muzeum Książki Artystycznej w Łodzi, w willi Henryka Grohmana, przy ul. Tymienieckiego 24 (więcej…)
Urodził się w powojennym Szczecinie, z którego wkrótce jego rodzice przenieśli się do Łodzi. W latach 1967-1968 był studentem Politechniki Łódzkiej, na Wydziale Elektrycznym. Z powodu aktywnej roli, jaką odegrał podczas marcowego strajku studentów, musiał odejść z Politechniki Łódzkiej. Z tego okresu czasu pozostała w nim
przez całe życie pasja do techniki i odkrywania jak „coś jest zrobione”.
W 1968 roku zdał egzamin do Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Łodzi, gdzie już od kilku lat wcześniej studiował jego starszy brat Andrzej. Dyplom w 1974 r. zrobił z grafiki u prof. Stanisława Fijałkowskiego oraz z fotografii u prof. Zbigniewa
Dłubaka. W 1972 roku ożenił się z Jadwigą Borowiec, asystentką w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego i został ojcem syna Pawła.


W 1980 r. razem z Andrzejem Graczykowskim, Zbigniewem Janeczkiem i Zdzisławem Jaskułą założył wydawnictwo Correspondance des Arts. W tym czasie jego ekstrawagancki charakter był oczywisty, wokół wszyscy wydawali „bibułę” w jak
największych nakładach, tymczasem oni robili artystyczne książki w ilości do 100 egzemplarzy na prawach „rękopisu” łączące oryginalne grafiki z poezją podziemnych poetów. To legalne zajęcie nie wykluczało wydawania też „bibuły” w rodzaju „Małej Apokalipsy” Tadeusza Konwickiego w ilości 4 tys. egzemplarzy w grudniu 1981 r.
W czasie stanu wojennego do 1985 r. powstało 6 tomików wydawnictwa Correspondance des Arts i odbyła się ich pierwsza wystawa w British Library w Londynie. Po tej wystawie British Library kupowała wszystkie kolejne tytuły wydawnictwa CdA, dostarczając środków pieniężnych na jego dalszą działalność.
Książki CdA powstawały najpierw w pracowni na strychu przy ul. Sterlinga 14, potem krótko na strychu kamienicy róg Piotrkowskiej i Zielonej, dalej w pracowni plastycznej na 10 piętrze bloku przy ul. Zgierskiej 142, następnie w Muzeum Artystów przy ul. Tylnej 16 aż do 1993 r. gdy udało się znaleźć idealne lokum w willi Henryka Grohmana, przy ul. Tymienieckiego 24.


W 1990 r. Janusz Paweł Tryzno został fundatorem – za 100 dolarów i 500 tys. starych złotych założył z żoną i przyjaciółmi fundację CORRESPONDANCE DES ARTS, której misją stało się uprawianie sztuki książki dzięki ratowaniu materialnego dziedzictwa techniki Gutenberga. Był to czas uwolnienia się z pęt komunistycznej cenzury,
uwolnienia prywatnej inicjatywy i początku techniki cyfrowej w drukarstwie, która zaczęła wypierać z rynku druk typograficzny. JPT nawiązuje współprace z fundacją KONSTRUKCJA W PROCESIE i prowadzi w budynku MUZEUM ARTYSTÓW pracownię typograficzną wyposażoną w pierwsze maszyny i urządzenia typograficzne uratowane od złomowania w państwowych drukarniach.
W 1993 r. przenosi warsztat do willi Henryka Grohmana na Księżym Młynie przy ul. Tymienieckiego 24. W dniu 1 października Zbigniew Brzeziński z żoną Emilią otwierają Muzeum Książki Artystycznej wystawą książki „Bibliografia i Rysunki Zbigniewa Brzezińskiego”. Od tego czasu gromadzone są w nim zbiory wydawnictwa CdA,
kolekcja książek polskich artystów współczesnych, zabytkowe maszyny i urządzenia techniki Gutenberga. W ciągu 28 lat działalności JPT stworzył samodzielnie lub współpracując z innymi artystami kilkadziesiąt książek i rzadkich druków, instalacji i
projektów pokazywanych w kraju i za granicą.
Od pierwszej książki ROK POLSKI (1980) do ostatniej WOJNA POLSKO-BOLSZEWICKA (2020) powstały szczególnie ważne jak: autobiograficzna NIEWIELE WIĘCEJ (1985), BRAMY JEROZOLIMY (2000), ORFEUSZ i EURYDYKA (2004), PAKT RIBBENTROP-
MOŁOTOW (2019). Oprócz książek takie instalacje jak : „SKRYPTORIUM” (2000) na Międzynarodowych Targach Książki FRNKFURT 2000 i WARSZAWA 2001; „STUDNIA” na otwarcie BIBLIOTEKI ALEKSANDRYJSKIEJ 2002; „GILGAMESH” na otwarcie
BIBLIOTEKI NARODOWEJ w Singapurze (2005); „STEP BY STEP PRINTING SUPREMATISM”(2015) w BIBLIOTECE KONGRESU w Waszyngtonie.
Za największe swoje dzieło uważał uratowanie od zniszczenia historycznego zbioru matryc i urządzeń z Odlewni Czcionek Idźkowski i S-ka w Warszawie oraz odkrycie w nim kompletu matryc nieznanego kroju pisma „BRYGADA”. Z okazji 100-lecia
Niepodległości Polski powstało dzięki temu komputerowe pismo „Brygada 1918”, oddane do publicznego użytku. Największym Jego dziełem artystycznym jest matryca angielskiej wersji manifestu Kazimierza Malewicza SUPREMATISM złożona z czcionek
w kwadracie 90×90 cm.


Najważniejsze odznaczenia państwowe, jakie otrzymał to Nagroda Miasta Łodzi i Medal Stulecia Odzyskania Niepodległości przyznany przez Prezydenta RP. Za działalność artystyczną uzyskał Nagrodę Waltera Tiemmana w Lipsku (1994) oraz Brązowy Medal w konkursie Najpiękniejszych Książek Świata (1994) natomiast za działalność muzealną został uhonorowany w 2015 r. nagrodą instytucjonalną
Amerykańskiego Towarzystwa Historyków Drukarstwa (AEPM). JPT był działaczem opozycji antykomunistycznej.